იბნ ალ არაბი ( 1165-1245)

ისლამის მისტიკური და ეზოტერული განშტოება  სუფიზმის უდიდესი წარმომადგენელი და თეორეტიკოსი რომელმაც მიიღო უდიდესი მოძღვრის" ( აშ-შაიხ ალ აკბარ) წოდება.  სიყვარულის შესახებ:

"არსებობს სიყვარულის სამი ტიპი: 

      1.ღვთაებრივი სიყვარული; 

2.სულიერი სიყვარული; 

3. ბუნებრივი სიყვარული.  

ბუნებრივი სიყვარული უბრალო, ვეულებრივი ხალხის სიყვარულია რომელსაც სურს გაერთიანება ცხოველური სულით და ეს ესმის როგორც ფიზიკური კავშირის აქტი; სულიერი სიყვარული არის სულის სულიერი სიყვარული რომლის მიზანიცაა საყვარელის დამსგავსება,აღსრულება იმისა რაც საყვარელს სურს,საყვარლის სურვილის გაცნობიერება; ღვთაებრივი სიყვარული. ღმერთს უყვარს მსახური და მსახურს უყვარს ღმერთი,მათ უყვართ ერთმანეთი. ესაა სიყვარულის უმაღლესი ხარისხი.

არსებობს ორი გზა: მსახური ხედავს რომ ის არის ღმერთის გამოვლინების,მანიფესტაციის ადგილი. ღმერთია გამოვლინებული და ის არის როგორც სული სხეულისთვის,მისი შინაგანი სამყარო სადაც ის მუდამ უხილავია. ის თავს აჩვენებს მხოლოდ შეყვარებულს. მეორეს მხრივ მსახური შეიძლება გახდეს ღმერთის გამოვლინების, მანიფესტაციის ადგილი (ჩრდილო კავკასიელთა უმეტესობა სუფიაა და არა ვახაბიტ-ისლამისტი, ესაა მათი ტრადიცია).  სიყვარული უსაზღვროა...