ლტოლვილი ვიქტორ ჰიუგო-12: დადებითი ჯამი(დასასრული) :

ვიქტორ ჰიუგო
შვილიშვილებთან

1852 წლის 9 იანვარს პოლიტიკურ ლტოლვილად გადაქცეული ვიქტორ ჰიუგო ნაპოლეონ ბონაპარტეს მიერ გაძევებული უბრალო მოქალაქეა. ისმის სასოწარკვეთილი ყვირილი:
    "მე ვარ განდევნილი,ლტოლვილი,ჩემიანებისგან მოწყვეტილი,მატერიალურად და პოლიტიკურად დაზარალებული,გულში დაჭრილი".

     მაგრამ გულის სიღრმეში ის მადლიერებით იღებს ლტოლვილობას. ის განთავისუფლდა ოჯახური და საზოგადოებრივი შეზღუდვებისგან, მას შეუძლია მთლიანად თავის შემოქმედებაზე კონცენტრაცია და ნაწერების წყალობით ხალხის წარმომადგენლად გადაქცევა.

თანდათანობით ლტოლვილობა სასიამოვნო ხდება,ის ამბობს რომ

ლტოლვილი ვიქტორ ჰიუგო-11: 1860-ანი წლების დიდი ნაღველი :

ჰიუგოს "საუკუნეთა ლეგენდის"
 კაენის მიხედვით.

„მე დაუღალავი ვარ მარტოობის გამო“

(წერილები,1863-1867).

  ლტოლვილობის მეორე ნახევარს  დაღს ასვამს დიდი ნაღველი.
   იხოცებიან პოეტის მეგობრები, დელაკრუა და ვინი კვდებიან 1863 წელს, ნათესავები, ფრანსუა-6ვიქტორის საცოლე-1865 წელს,მადამ ჰიუგოს ძმა-1866 წელს, პირველი შვილიშვილი გარდაიცვალა 1868 წელს. ამას ემატება დიდი მარტოობა. მისი მეუღლე და შვილები

ლტოლვილი ვიქტორ ჰიუგო-10: ვიქტორ ჰიუგო ნატურალისტი,ბოტანიკოსი,ენტომოლოგი,ორნიტოლოგი და მეტეოროლოგი:,

ჰიუგოს საყვარელი
 კუნძულები ჯერსი
და გერნსი

ის გვატყობინებს რომ 709 წელს ძველმა კატაკლიზმებმა ნორმანდიას მოწყვიტეს მიწის დიდი ნაწილები რომლებიც დღეს შეადგენენ ანგლო-ნორმანდულ არქიპელაგს:" ლა მანშის კუნძულები არის საფრანგეთის მოწყვეტილი და ზღვაში ჩავარდნილი ნაწილები რომლებიც მოაგროვა ინგლისმა...ოდესღაც გერნსი დაკავშირებული იყო ჰერმთან,ჰერმი სარკთან,სარკი ჯერსისთან და ჯერსი საფრანგეთთან. ბავშვი გადააბიჯებდა სრუტეს. როდესაც კუტანსის ეპისკოპოსი გაივლიდა ხოლმე მას რომ ფეხი არ დასველებოდა აგდებდნენ ფიჩხის კონას"(ვიქტორ ჰიუგო,ლა მანშის არქიპელაგი, XX).

შემდეგ ის აღწერს ნიადაგს: გრანიტი სამხრეთით, ქვიშა ჩრდილოეთით, აქ  ციცაბო ფერდობები, იქ დიუნები". სანაპიროზე

ლტოლვილი ვიქტორ ჰიუგო-9: ჩვეულებრივი დღე:

 ის დაახლოებით ისეთივეა როგორც ჯერსიზე. ჰიუგო ვერ იტანს უწესრიგობას და ბოჰემას. მას უნდა რომ პატივს სცემდნენ დისციპლინას და ჩვეულებებს. მადამ ჰიუგო ჩაინიშნავს:
" ჩემი მეუღლე მუშაობს დილით. საუზმე შუადღესაა. ესაა საუბრის, კამათის დრო. ყველა ამბობს იმას რასაც ფიქრობს...მერე ყველა მიდის თავის გზაზე. ჩემი ქმარი სეირნობს, ადელი უკრავს პიანინოზე ან სწავლობს ინგლისურს. შარლი წამოწვება დივანზე, ეწევა და