"ჩვენი ბიჭები" ირანში:

სტალინს, ორჯონიკიძეს და ვასილ კარგარეთელსაც უნდოდათ ევროპის და აზიის საბჭოთა რესპუბლიკების კავშირის შექმნა და მათ გზა გაუკაფეს გორბაჩოვ-სახაროვის პროექტებს.... 
1909 წელს ბეჩავ თეირანში დაიწყო შიმშილი. ევროპელთა დაცვის საბაბით ინგლისელთა თანხმობით ქალაში შევიდნენ რუსული ჯარები....12 აპრილს რუსები შევიდნენ თავრიზში მაგრამ შახის ძალებს არ მისცეს ქალაქში შესვლის უფლება.

სპარსეთის რევოლუციაში აქტიური როლი შეასრულეს რუსეთის ქვეშევრდომებმა, განსაკუთრებით ამიერკავკასიის რევოლუციონერებმა რომლებიც 1905-1907 წლების რუსეთის რევოლუციის დამარცხების შემდეგ თავქუდმოგლეჯილები გაცვივდნენ სპარსეთში.

სპარსეთში  სპარსეთის აზერბაიჯანელებს შორის რევოლუციურ პროპაგანდას ეწეოდნენ ამიერკავკასიის თურქები და ეს განსაკუთრებით ეფექტური იყო.

ბაქოს რევოლუციური ორგანიზაციები 1905 წლამდეც ეწეოდნენ პროპაგანდას რუსეთში მომუშავე სპარსელებს შორის.  1904 წელს ნ. ნარიმანოვმა შექმნა ორგანიზაცია
"ჰემმატი" რომლის მიზანიც იყო პროპგანდა მაჰმადიან მუშებში. ამ ორგანიზაციამ გავლენა მოახდინა ირანელთა გარკვეულ რაოდენობაზეც.

თანამედროვე დებატებიდან-შოპენჰაუერი,ანდრე მალრო,ოლდოს ჰაქსლი:

ოლდოს ჰაქსლი

ოლდოს ჰაქსლი
«ჩვენი ქედმაღლობა, ჩვენი სევდა-მოუსვენრობა, ჩვენი სწრაფვა ძალაუფლებისკენ და სიამოვნებათა წყურვილი აბნელებენ ღმერთს» (ოლდოს ჰაქსლი (1894-1963), შვიდი მედიტაცია, არსი).

თანამედროვე დასავლურ-დემოკრატიული დებატი:

ეგზისტენციალიზმის წინამორბედი, გერმანელი არტურ შოპენჰაუერი (1788--1860):
«ჩვენ ვცხოვრობთ შესაძლებელთაგან ყველაზე უარეს სამყაროში.

ეს აზრი რადიკალურად და ექსტრემისტულად განსხვავდება სპინოზას აზრისაგან რომლის თანახმადაც სამყარო იმდენადაა სრულყოფილი რამდენადაც შესაძლებელია სრულყოფილება.

შოპენჰაუერმა პესიმიზმი აქცია აზროვნების სისტემად. ნების მისეული კონცეფცია წინ უსწრებს და მოასწავებს ნიცშეს მსოფლმხედველობის გამოჩენას.

მრავალი ფილოსოფოსისაგან განსხვავებით შოპენჰაუერს არ დასჭირვებია მთელი სიცოცხლე აზროვნების მისი სისტემის შესამუშავებლად.

ძმობის გარეშე თავისუფლებას და თანასწორობას მივყავართ დამღუპველ ეგოიზმამდე.

რესპუბლიკის ერთიანობა, განუყოფლობა,
თავისუფლება, თანასწორობა, ძმობა
ან სიკვდილი!

ევროპულ ღირებულებათა ისტორიიდან:
თავისუფლება, თანასწორობა, ძმობა :

საფრანგეთის რესპუბლიკის დევიზი «თავისუფლება, თანასწორობა, ძმობა»
სახელმწიფო შენობათა ფრონტონებზე გამოჩნდა 1880 წლის 14 ივლისის აღნიშნვისას. ის არის საფრანგეთის 1946 და 1958 წლების კონსტიტუციებში და დღეს არის უეჭველი ისტორიული მემკვიდრეობის ნაწილი. მაშ ერთი საუკუნე გახდა საჭირო ამ სიტყვების გასაბატონებლად და ეროვნული მეობის სიმბოლოებად გადასასაქცევად. მაგრამ კიდევ საჭირო იყო სიტყვათა წყობის დადგენა. ვოლტერმა დაადგინა მისი საკუთარი წყობა :

«ჩვენ ყველანი თანასწორნი ვართ ესოდენ ძვირფას სანაპიროებზე, მეფეებისა და ქვეშევრდომების გარეშე,ყველანი თავისუფალნი, ყველანი ძმანი»

1789 წლის რევოლუციის პირველ დღეებში ყველგან გამოჩნდა ფრანკ--მასონებისთვის ძვირფასი სამნაწილიანი ფორმულები: «კავშირი, ძალა, სათნოება», «ძალა, თანასწორობა, სამართალი», ან კიდევ «თავისუფლება,  უშიშროება, საკუთრება.»

სიტყვები თავისუფლება და თანასწორობა თითქოს სწრაფად გაბატონდა, მაგრამ სიტყვა ძმობა მათ დაემატა მხოლოდ 1848 წლის რევოლუციის დროს. მისი მნიშვნელობა არ ყოფილა თავისთავად ცხადი.