ალექსანდრე მენის საუბრები-5 ( 3)

მოციქულები აღდგომის შემდეგ

 ერთი წმინდა კათოლიკე და სამოციქულო ეკლესია.
კათოლიკე, ბერძნული  ცნება კაფოლიკ საეკლესიო-სლავურად ითარგმნება როგორც « სობორნაია», კათოლიკე ეკლესია. კათოლიკე-ესე იგი მსოფლიო, შეკრებილი მთელი მსოფლიოდან; არა რაღაც ცალკე, ეპოქალური, ეროვნული, ძველი თუ მოდერნული, არამედ მსოფლიო. ესე იგი მისი ადგილი ყველგანაა მსოფლიოში. არაა არავითარი ზღუდე, არავითარი
დაბრკოლება. ქმნის რა ეროვნულ კულტურებს ან გავლენას ახდენს მათზე  ეკლესია რჩება ზეეროვნულად, საერთო საკაცობრიოდ, მოიცავს ყველაფერს, მსოფლიო ეკლესია თავისი თავდაპირველი ჩანაფიქრით.

            ჩვენ შეიძლება რა თქმა უნდა ვიკითხოთ თუ რას ნიშნავს «რუსული მართლმადიდებელი ეკლესიის», « ქართული ეკლესიის» და ა.შ. არსებობა? აანა საჭიროა ეკლესიის ყველა ეს ეროვნული განსახიერებები?  რა თქმა უნდა საჭიროა. ეკლესია გავლენას ახდენს ადამიანზე; ზნეობრივ, სოციალურ, მხატვრულ სფეროებზე. ქრისტიანობა არის ადამიანების, ხალხების სამყაროს საფუძველში. ხალხთა შემოქმედება დიდი მოწოდებაა ღმერთის წინაშე. მაგრამ ქმნა შეუძლია მხოლოდ გარკვეულ ხალხს. თქვენ იცით რომ როდესაც ცივილიზაცია ჰკარგავს თავის სახეს, თავის მეობას, ის აღარაა

მოციქულები ( IV ს.)

შემოქმედებითი. ამიტომ ყოველ კულტურაში უნდა იქმნებოდეს ქრისტიანობის თავისებური გარდატეხა. და რაც უფრო მრავალმხრივია ის მით უფრო სრულად გამოხატავს თავს ქრისტეს ეკლესია. თუ კი შევხედავთ აფრიკულ ქრისტიანულ ტაძრებს იქ ვნახავთ აფრიკელების ხალხური ტრადიციისთვის დამახასიათებელ ნახატს, მადონათა შავ სახეებს, ქრისტეს ებენის ხისაგან. პაგოდების მსგავს ინდურ ეკლესიებში გამოსახულია ლოტოსის პოზაში მჯდომი ქრისტე. ყოველი კულტურა, ჩრდილოეთ ამერიკის ინდიელთა და ესკიმოსთა ჩათვლით, ქმნის ეკლესიის თავისებურ სახეს და ეს სულაც არ უშლის ეკლესიის ერთობას. ეს მომზადებული იყო ჯერ კიდევ რომის იმპერიის სოციალურ-კულტურულ ერთიანობაში. ქრისტიანობას ქადაგებდნენ  მრავალი ხალხის მომცველ რომის იმპერიაში. ამ ხალხებს საზოგადოდ არ ჰქონდათ დაკარგული თავისი მეობა, ინდივიდუალური ნიშნები, მაგრამ მათ აერთიანებდათ ერთაშორისი ბერძნული ენა და რომაული კანონები, წარმოდგენები რომის მოქალაქეობის შესახებ.

       დაბოლოს სამოციქულო ეკლესია. გამარტივებული სახით ეს დაკავშირებულია იდეასთან რომლის თანახმადაც მოციქულები სტოვებდნენ თავის მემკვიდრეებს, მემკვიდრეები კი თავისი მემკვიდრეებს, ხდებოდა ხელდასმა და ასეა დღემდე.
   

მოციქულის მიწიერი ბედი

   ფაქტიურად ესეც ასეა. ისტორიკოსები კამათობენ იმის შესახებ იყო თუ არა მოციქულთა უფლებების უშუალო გადაცემა, მაგრამ ცოცხალი მემკვიდრეობითობა მუდამ იყო. ის იყო ახალი აღთქმის წიგნების გაჩენამდე. ის იყო ეკლესიის საფუძველი. მის საფუძველზე ირჩევდნენ წიგნებიდან იმას  რაც შეეფერებოდა მოციქულთა ტრადიციას. ყველაფერი ხდებოდა ზეპირი გადმოცემის შესაბამისად. ესე იგი ეკლესია ეფუძნება მოციქულებს-თორმეტს და სამოცდაათს.

  ქრისტეს შემთხვევით არ აურჩევია რაოდენობად 12. ბიბლიის თანახმად 12 რჩეულთა რიცხვია. ძველად იყო 12 პატრიარქი, დამფუძნებელი იზრაელის  ხალხისა რომელიც მაშინ იყო ძველი აღთქმის ეკლესია. თითქოს ამ ხაზის გასაგრძელებლად ქრისტე ირჩევს თორმეტ მოციქულს, ქრისტეს ახალი აღთქმის ეკლესიის დამფუძნებლებს. ამიტომაა რომ აპოკალიფსის თანახმად ეკლესია როგორც ქვაზე ისე დგას მოციქულების ბეჭებზე. აქ იგულისხმება ეკლესიის კიდევ ერთი თვისება. მოციქული ნიშნავს წარგზავნილს, ქრისტეს მიერ გაგზავნილს. ეკლესია ქრისტეს წარგზავნილი უნდა იყოს ამქვეყნად. თუ კი ეკლესია ახორციელებს ამას  მაშინ ის ქრისტეს ხმაა, ის მქადაგებელი ეკლესიაა. მქადაგებელი იმ აზრით რომ  ის მოწმობს მისთვის ჩაბარებულ განძზე, ცოცხალ ქრისტეზე, მის ყოფნაზე სამყაროში, ღმერთის ცოცხალ სულზე რომელიც არის აქ.  და არა იმიტომ რომ ეკლესიაში შეიკრიბნენ ყველაზე ბრძენი და ყველაზე ძლიერი ადამიანები, არამედ იმიტომ რომ მათი მეშვეობით ლაპარაკობს ღმერთის სული, იმიტომ რომ ისაა ზოგჯერ ფარული და ზოგჯერ

ეკლესიები

აშკარა მთავარი ძალა ამ სამყაროში. და როდესაც არ უნდა მომხდარიყო მოვლენები, რა შორსაც არ უნდა ყოფილიყო ეკლესია ისტორიის მთავარი გზაჯვარედინებისაგან ის მუდამ იყო ეს ხმა.  მაგრამ ეკლესიის გადმოცემა, ესე იგი მოციქულებისაგან მომდინარე ტრადიცია არის ამავე დროს კრიტერიუმი იმის შესამოწმებლად თუ რა არის ნამდვილად ქრისტე ღმერთისა ეკლესიაში და რა არის ზედდებული, დალექილი, შეტანილი, გადაგვარებული, ადამიანური.

             მაშ რა არის ეკლესიის გადმოცემა? ეს უპირველეს ყოვლისა არის მისი მთავარი დოგმატები. ისინი ძალიან ცოტაა. მრავალი ახალმოქცეული ადამიანი ფიქრობს რომ დოგმატები ძალიან ბევრია. არა. დოგმატებია ყველაფერი რაც ითქვა მსოფლიო კრებებზე. დანარჩენს კი ნებისმიერი ადამიანი თავისუფლად იღებს ან უარყოფს.

             რა არის გადმოცემის ღერძი? ჩაწერილი დოგმატები და ჩაწერილი გამოცხადება ღმერთისა-წმინდა წერილი, ბიბლია. ამიტომ არ უნდა წარმოვიდგინოთ რომ ბიბლია უპირისპირდება ტრადიციას. ბიბლია  არის დაფიქსირებული ეკლესიის ტრადიცია და ბიბლიის მეშვეობით ვამოწმებთ თუ რამდენად  განვუდეგით ქრისტეს ნებას და ღმერთის სულს და რამდენად ვეთანხმებით მათ. საკითხი აქ სწორედ ასე წყდება.

ეკლესიები

         ეკლესიაში შესვლისას და მასში ცხოვრებისას ადამიანი თავშესაფარის გარდა იღებს მოწოდებასაც. ქრისტიანად ყოფნა მოწოდებაა, «პროფესიაა», ჩვეულებრივ ენით რომ ვთქვათ. ესაა სამყაროში რაღაც განსაკუთრებულის, არაჩვეულებრის, მარადისობისთვის  რაღაცის გაკეთება. ჩვენი სიცოცხლე ეფემერულია, ხანმოკლეა, ხშირად უმნიშვნელოა, მაგრამ მარადისობასთან ზიარება, მასთან შეხება სიცოცხლეს ანიჭებს წარუვალ შინაარსს.

             ეკლესიაში შესვლისას ჩვენ იქ ვპოულობთ ქრისტეს და ეკლესიაში მოქმედ ღმერთის სულს. ისევე როგორც ქრისტე უფალი დამარხეს და მის კუბოს ედო ბეჭედი  ეკლესიაც თითქოს არაერთხელ იყო დანგრეული როგორც გარეშე მტრების ისე შინაგანი მტრების, უღირსი და ეკლესიის არსის შეურაცხმყოფელი, დამამცირებელი და დამმახინჯებელი ქრისტიანების მიერ. მაგრამ ეკლესია მუდამ აღმდგარა და აღდგება ყოველთვის.

                მოციქული იოანეს აპოკალიფსისში ეკლესიას იწოდება  პატარძლად, თემად რომელიც ელის თავის ღვთაებრივ საქმროს. ესე იგი ყველაფრის საფუძველი აქ არის სიყვარული. სიყვარული არის სიცოცხლე, სიყვარული არის უდიდესი საიდუმლო და ღმერთთან მიახლოებისას ჩვენ მას აღმოვაჩენთ ეკლესიაში როგორც უსაზღვრო სიყვარულს, როგორც მთელი ჩვენი არსებობის აზრს, მის მშვენიერებას, მის სისავსეს.

    

პოკალიფსის მხედრები,
 ალბრეხტ დიურერი

     და ბოლოს იმაზეც რომ მეკითხებოდნენ : « ქრისტეს მოძღვრება მშვენიერია, სახარება ბრწყინვალეა, მაგრამ რა შუაშია ეკლესია? მასში იმდენი უარყოფითი რამ იყო».  დიახ, უარყოფითი იყო, მაგრამ ამის თქმამდე და თემის ცნების უარყოფამდე უნდა გავიხსენოთ რომ  ეს ხომ ქრისტეს ეკლესიაა.  მან დააარსა ეს ეკლესია ორი ათასი წლის წინ და თქვა რომ მას ვერ მოერევა ჯოჯოხეთის ბჭენი. ქრისტე არის ეკლესიაში საუკუნის დასასრულამდე.

                 და კიდევ ერთი. ეს ასეა იმიტომ რომ ქრისტეს არ სურდა რომ  ჩვენ ჭეშმარიტების წვდომა გვეცადა  ცალ-ცალკე, ყოველ ჩვენთაგანს თავის ცალკე და იზოლირებულ სამყაროში. ქრისტეს სურდა რომ ჩვენ ეს გვეკეთებინა ერთად. ეს ძნელია, ყოველი ადამიანური ერთობა დგას ცდუნებათა, უთანხმოებათა  საფრთხეების წინაშე. მაგრამ ქრისტეს სურდა ასე. კიდევ ერთხელ ვიმეორებ: ეს იყო მისი ნება, მისი ეკლესია, მისი სული რომელიც დღესაცაა ამ ეკლესიაში ( გაგრძელება იქნება).